Không chỉ có mụn, nám da cũng là “nỗi ám ảnh” đối với chị em phái đẹp. Những mảng nám không chỉ khuôn mặt tối sầm lại mà còn mang tới cảm giác thô ráp, thiếu sức sống. Thế nhưng, nàng đừng quá lo lắng, vì nám da có thể cải thiện được nếu phát hiện sớm hoặc ngăn ngừa bằng quy trình chăm sóc da hàng ngày. Đừng bỏ qua bài viết này để biết thêm những thông tin bổ ích về nám da và cách trị nám da.
Nám da là tình trạng rối loạn sắc tố da phổ biến, tạo thành những mảng màu nâu hoặc màu xám trên khắp bề mặt da. Theo ước tính, nám da có thể xuất hiện ở 1.5 - 33% tổng số người trên thế giới. Tình trạng nám xuất hiện chủ yếu ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Trong đó, khuôn mặt là vị trí hàng đầu. Chúng thường tập trung ở sống mũi, trán, má hoặc 2 bên gò má, môi trên và cằm. Ngoài ra, cánh tay, cổ hoặc vai cũng có thể bị nám nhưng ít hơn.
Hình ảnh các mảng nám trên da:
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng nám da như di truyền, bức xạ tia cực tím (UV), thay đổi nội tiết tố, mỹ phẩm, thuốc điều trị bệnh, tiếp xúc với ánh sáng xanh.
- Nám da do di truyền: Có khoảng 50% trường hợp bị nám da là do di truyền từ gia đình. Điều này cũng có nghĩa là, nếu cha mẹ bị nám da thì con cũng có nguy cơ mắc tình trạng da này.
- Nám da do tiếp xúc bức xạ tia cực tím: Theo nghiên cứu, bức xạ tia UV có thể tạo ra quá trình peroxy hóa lipid trong màng tế bào, tạo ra các bản gốc thể kích hoạt các tế bào hắc tố sản xuất melanin.
- Nám da do sử dụng mỹ phẩm không phù hợp: Không sử dụng kem chống nắng làm tăng nhanh tình trạng nám da. Tuy nhiên, một số loại kem chống nắng không phù hợp cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Chẳng hạn như kem chống bức xạ UV-B có thể chặn các bước sóng dài hơn tia UV-A và bức xạ không nhìn thấy. Tuy nhiên đổi lại, chúng cũng có thể kích hoạt các tế bào hắc tố sản xuất melanin.
- Nám da do mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể: Trong một vài giai đoạn cuộc đời, đặc biệt là ở phụ nữ, lượng hormone chênh lệch sẽ dẫn đến tình trạng nám da. Giai đoạn thai kỳ kích thích estrogen, progesterone và melanocyte tăng lên mạnh mẽ. Cùng với ánh nắng mặt trời, thúc đẩy sản xuất các sắc tố da tối màu, từ đó hình thành nám.
- Nám da do sử dụng thuốc hoặc thuốc điều trị bệnh: Nữ giới sử dụng thuốc tránh thai có chứa estrogen, progesterone hoặc nam giới sử dụng thuốc trị ung thư tuyến tiền liệt có diethylstilbestrol có thể làm tăng nguy cơ bị nám da.
Dấu hiệu nhận biết nám da dễ dàng nhất chính là những mảng da màu nâu nhạt, nâu sẫm hoặc hơi xanh xuất hiện không đồng đều trên bề mặt da. Phần lớn các mảng da bị nám thường không gây ngứa rát hay khó chịu.
Nám da có thể xuất hiện ở một hoặc nhiều vị trí kết hợp trong số 6 vị trí dưới đây:
- Nám da ở vai và cánh tay
- Nám da ở trán, má, mũi hoặc môi trên
- Nám da vùng hai bên má
- Nám da ở vùng má và mũi
- Nám da ở đường viền hàm
- Nám da ở vùng cổ (chủ yếu xuất hiện ở người từ 50 tuổi trở lên)
Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ, chỉ có khoảng 10% tổng số trường hợp bị nám da xảy ra ở nam giới. Nữ giới từ 20 đến 40 tuổi là đối tượng dễ bị nám da nhất, đặc biệt là trong thời kỳ sinh đẻ. Điều này là do mức tăng của các hormone estrogen và progesterone tăng cao.
Phụ nữ, đặc biệt là thời kỳ mang thai hoặc tiền mãn kinh là đối tượng bị nám da nguy cơ cao
Ngoài ra, những người có làn da trắng cũng dễ bị nám da hơn so với những người có làn da sẫm màu hoặc làn da rám nắng. Bên cạnh đó, những người sử dụng thuốc tránh thai hoặc điều trị bệnh bằng nội tiết tố cũng thuộc nhóm đối tượng dễ bị nám da.
Có ba loại nám da tương quan với độ sâu của các sắc tố. Thông qua phương pháp soi chiếu, các chuyên gia da liễu đã nhận định nám da có 3 loại:
- Nám biểu bì: Nám biểu bì có màu nâu sẫm, viền rõ, hiện rõ dưới ánh sáng đen. So với các loại nám còn lại, loại nám này dễ điều trị hơn.
- Nám da: Nám da có màu nâu nhạt hoặc hơi xanh, viền mờ, có phần tương đồng so với làn da khi soi chiếu dưới ánh sáng. Loại nám này đòi hỏi phải dành thời gian điều trị thì mới có thể cải thiện tốt.
- Nám hỗn hợp: Phần lớn phụ nữ đều mắc phải tình trạng nám hỗn hợp. Đặc trưng của mảng nám này là màu sắc đậm, gồm màu xanh và nâu. Các phương pháp điều trị nám hỗn hợp có thể gây phản ứng.
Mô phỏng cấu trúc da bị nám do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
Một số người có thể bị nám da suốt đời, tuy nhiên có những trường hợp chỉ bị trong thời gian ngắn. Theo nhận định của các chuyên gia da liễu, nám da có thể trị được nếu phát hiện sớm, khi các vùng nám chỉ biểu hiện trên bề mặt da. Ngược lại, nếu phát hiện muộn hơn, khi gốc nám đã ăn sâu vào trong lớp hạ bì làn da, việc chữa trị sẽ mang lại kết quả thấp hoặc gần như không có kết quả. Đó là lý do tại sao nhiều phụ nữ phải số với tình trạng nám da suốt đời.
Nhiều chị em lựa chọn trị nám da tại nhà thay vì đến các thẩm mỹ viện, trung tâm làm đẹp. Liệu cách làm này có an toàn và mang lại hiệu quả, đáng để bạn thực hiện tại nhà hay không?
Trị nám tại nhà giúp bạn tiết kiệm được chi phí. Khi tự thực hiện tại nhà, bạn có thể linh động, theo đúng lịch trình trong ngày. Hơn nữa, phần lớn những cách trị nám tại nhà đều sử dụng nguyên liệu tự nhiên, đảm bảo tính an toàn cho làn da.
Trị nám da tại nhà đòi hỏi bạn phải thật kiên nhẫn. Bởi lẽ những phương pháp dân gian tuy an toàn hiệu quả làm sáng da, loại bỏ mảng nám sẽ rất chậm. Điều đáng lưu ý là, phần lớn phương pháp tại nhà sẽ không có hiệu quả với các mảng nám đã ăn sâu vào da.
Những cách trị nám da được thực hiện đơn lẻ sẽ không mang lại hiệu quả cao. Thay vào đó, hãy kết hợp phương pháp cải thiện và những cách bảo vệ làn da. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết những cách trị nám da hiệu quả mà nàng nên biết.
Điều đầu tiên bạn cần làm khi trị nám da chính là thực hiện các phương pháp bảo vệ để làn da không trở nên tồi tệ hơn. Các hoạt động này bao gồm: Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời, hạn chế tiếp xúc với thiết bị điện tử, sản phẩm có chất tẩy rửa mạnh hoặc các loại thuốc chứa hormone.
Nếu đặc thù công việc đòi hỏi phải hoạt động dưới nắng, hãy bôi kem chống nắng có chứa Sắt Oxide và SPF 30 - 50, bôi kem 2 giờ/lần. Đội mũ rộng vành, mặc áo khoác dày, có chức năng chống tia UV. Những cách này góp phần ngăn ngừa tình trạng nám da trở nên tồi tệ hơn.
Dùng kem chống nắng là việc đầu tiên cần làm để trị cũng như ngăn ngừa nám da
Cách trị nám da hiệu quả tiếp theo là sử dụng thuốc bôi ngoài da. Liệu pháp tại chỗ hoạt động theo cơ chế ức chế quá trình tổng hợp tyrosinase, từ đó ngăn chặn sự hình thành của các melanin sẫm màu. Sau đây là những thành phần nên ưu tiên khi chọn các sản phẩm thuốc bôi ngoài da trị nám.
- Axit azelaic: Có trong kem dưỡng da hoặc gel, có thể dùng hai lần mỗi ngày, được đánh giá là an toàn đối với phụ nữ mang thai (để chắc chắn hơn, hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng).
- Cysteamine: Nghiên cứu cho thấy, kem trị nám chứa cysteamine có hiệu quả hơn giả dược.
- Hydrocortisone: Có khả năng làm mờ màu của các mảng da bị nám. Đồng thời làm giảm nguy cơ viêm da do các tác nhân khác.
- Hydroquinone: Sản phẩm bôi ngoài da này được dùng dưới dạng kem hoặc lotion, thoa trước tiếp lên các mảng nám vào ban đêm. Sử dụng đều đặn 2 - 4 tháng có thể nhận thấy những thay đổi ban đầu.
- Chiết xuất đậu nành: Được cho là có khả năng làm giảm sự lây lan của các tế bào hắc tố đến tế bào da.
- Alpha Hydroxy Acid (bôi tại chỗ): Loại kem này hoạt động như một chất lột da, tẩy da hóa học. Cách thức hoạt động là loại bỏ các lớp da bề mặt.
- Tretinoin: Đây là một loại retinoid bôi ngoài da. Mang lại hiệu quả trị nám nhưng có thể đi kèm với tình trạng viêm da. Không nên dùng trong thời gian mang thai.
Nếu thuốc bôi không mang lại tác dụng, bác sĩ da liễu có thể đề nghị bạn thực hiện các thủ thuật y tế khác như mài da vi điểm (Microdermabrasion), peel da, điều trị bằng laser,...
- Mài da vi điểm: Thủ thuật thẩm mỹ này giúp làn da mềm mịn và đều màu hơn. Bác sĩ sẽ dùng thiết bị cầm tay nhỏ để tẩy tế bào chết nhẹ nhàng trên bề mặt, loại bỏ lớp da sẫm màu phía trên cùng. Phương pháp trị này không xâm lấn nhung có thể gây ra tác dụng phụ như bỏng rát, châm chích, sưng tấy, da cũng nhạy cảm hơn dưới ánh mặt trời.
Mài da vi điểm là phương pháp trị nám công nghệ cao được áp dụng phổ biến
- Peel da: Với phương pháp này, bác sĩ sẽ dùng một lượng axit để loại bỏ lớp da sẫm màu trên da. Peel da có thể ảnh hưởng đến lớp biểu bì và lớp hạ bì, tùy thuộc vào độ mạnh của loại axit được sử dụng. Nếu lựa chọn cách trị nám da này, hãy thực hiện theo sự hướng dẫn của chuyên gia da liễu.
- Điều trị bằng laser: Với phương pháp này, các bác sĩ sẽ sử dụng tia laser để loại bỏ lớp bên ngoài của da, thúc đẩy sự tăng sinh collagen và các tế bào da mới. Để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả của phương pháp này, hãy chọn các trung tâm làm đẹp uy tín, tay nghề bác sĩ cao.
Các phương pháp trị nám bằng công nghệ cao thường cần thực hiện kéo dài, theo lộ trình nhất định. Do đó, hãy tham gia đầy đủ các buổi điều trị, để tình trạng da được cải thiện tốt nhất.
Những cách trị nám bằng nguyên liệu tự nhiên là phương pháp truyền miệng từ xưa đến nay. Có hàng loạt các nguyên liệu được khuyên dùng để trị nám. Tuy nhiên, không phải chúng đều phù hợp với mọi loại da. Chính vì vậy, trước khi dùng để thoa lên da với mục đích trị nám, hãy kiểm tra phản ứng dị ứng.
Dưới đây là một số nguyên liệu tự nhiên thường được dùng để tạo hỗn hợp trị nám da:
- Lá tía tô: Chứa nhiều vitamin A, vitamin C, chất chống oxy hóa Flavones, lá tía tô được cho là có thể ngăn ngừa lão hóa, ức chế hoạt động của hắc sắc tố melanin gây nám da.
- Cà tím: Với thành phần hoạt chất protid, glucid, kẽm, vitamin B,... cà tím có khả năng đào thải lượng sắt dư thừa và cải thiện các sắc tố màu cho làn da bị thâm nám.
- Khoai tây: Các dưỡng chất như vitamin C, vitamin B6, Kali, chất xơ trong khoai tây có tác dụng làm mờ các vết thâm nám trên da.
Trị nám da bằng nguyên liệu tự nhiên sẽ không mang đến kết quả nhanh, do đó bạn cần kiên trì để có thể nhận thấy hiệu quả. Lưu ý, chỉ thực hiện 2 - 3 lần mỗi tuần, không thực hiện mỗi ngày để tránh gây ảnh hưởng cho da.
Trị nám bằng nguyên liệu tự nhiên cũng được áp dụng nhiều nhưng hiệu quả chậm
Như đã nói, trị nám da sẽ không mang đến hiệu quả cao nếu bạn thực hiện riêng lẻ từng phương pháp. Suy ngược lại, sự kết hợp giữa các phương pháp này sẽ mang đến những thay đổi ấn tượng. Trong từng cách trị nám được đưa ra, NuBest Vietnam đã đính kèm những lưu ý khi áp dụng, đừng bỏ qua nhé!
Thật đáng tiếc khi phải nói rằng, nếu tình trạng nám xuất phát từ di truyền hay giai đoạn thai kỳ, chúng ta không thể ngăn ngừa được. Khi này, việc bạn cần làm chính là thực hiện chế độ ăn uống thân thiện với làn da, bao gồm vitamin D để da luôn khỏe.
Với những nàng chưa bị nám hoặc mảng nám vẫn còn nhẹ, ngoài việc điều trị, đừng quên bảo vệ da. Đây cũng là cách ngăn ngừa tình trạng nám da ở phụ nữ. Sử dụng kem chống nắng vào ban ngày, che chắn kỹ với mũ rộng vành, áo chống nắng. Thực hiện quy trình chăm sóc da khoa học mỗi ngày. Sử dụng viên uống chống lão hóa, tăng cường sức khỏe làn da từ bên trong cũng là một cách ngăn ngừa tình trạng nám da ở phụ nữ.
Ngoại hình sáng, làn da đẹp tạo nên sự tự tin cho chị em phụ nữ. Hãy luôn chú ý bảo vệ làn da, nâng cấp vẻ ngoài với những cách trị nám được nêu trên. Tiếp tục theo dõi NuBest Vietnam để cập nhật những thông tin hữu ích về chăm sóc sắc đẹp và sức khỏe.
