Những yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ
Quá trình tăng trưởng chiều cao diễn ra ngay từ khi hệ xương của con được hình thành ở trong bào thai, ở khoảng tháng thứ 3-4 của thai kỳ. Được chăm sóc tốt trong suốt quá trình mang thai, mẹ bầu có thể sinh em bé ra với chiều dài đạt chuẩn từ 47 - 50cm. Đây sẽ là bàn đạp để con tăng trưởng chiều cao tốt suốt thời thơ ấu và sở hữu chiều cao đạt chuẩn khi trưởng thành.
Chiều cao của trẻ do nhiều yếu tố quyết định
Sau giai đoạn mang thai, trẻ cũng tăng trưởng chiều cao nhanh chóng trong 3 năm đầu đời. Khi đến tuổi dậy thì, cơ thể con diễn ra sự tăng trưởng mạnh mẽ cả về chiều cao, cân nặng, hoàn thiện các chức năng sinh lý, sinh sản. Sau thời kỳ dậy thì, chiều cao phát triển chậm dần và dừng hẳn khoảng 18-20 tuổi. Quá trình tăng trưởng chiều cao sẽ chịu sự chi phối của các yếu tố sau:
- Dinh dưỡng: Dinh dưỡng trong suốt thời kỳ mẹ mang thai cho đến khi con trưởng thành ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển chiều cao. Đây đồng thời cũng là yếu tố tác động lớn nhất đến sự phát triển chiều cao của trẻ, chiếm khoảng 32%. Chế độ ăn đủ chất, cung cấp đủ nhu cầu canxi, vitamin D, kẽm… sẽ hỗ trợ xương phát triển nhanh, chắc khoẻ, chiều cao tăng trưởng tốt.
- Giấc ngủ và môi trường sống: Yếu tố tác động đến chiều cao tiếp theo là giấc ngủ và môi trường sống của trẻ, quyết định khoảng 25% đến chiều cao. Trẻ ngủ đủ giấc, đi ngủ sớm hằng ngày và được sinh sống trong môi trường trong lành, lành mạnh, sẽ có cơ hội lớn đạt chuẩn chiều cao khi trưởng thành. Ngược lại, nếu con thức khuya, môi trường sống ô nhiễm… sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ và chiều cao.
Giấc ngủ mà môi trường sống ảnh hưởng 25% đến chiều cao của trẻ
- Di truyền: Di truyền ảnh hưởng khoảng 23% đến chiều cao của trẻ. Các gen di truyền từ cha và mẹ sẽ tác động đến sự sản sinh hormone tăng trưởng, quá trình phát triển của đĩa đệm tăng trưởng. Cha mẹ hay bất kỳ ai đều không thể can thiệp đến yếu tố di truyền trong quá trình phát triển chiều cao tự nhiên của trẻ.
- Vận động: Con vận động thể thao thường xuyên, đúng cách ngay từ nhỏ sẽ kích thích quá trình phát triển của xương, giúp chiều cao tăng trưởng tốt. Yếu tố này ảnh hưởng khoảng 20% đến chiều cao của con. Cha mẹ nên khuyến khích con chơi thể thao hằng ngày, phù hợp với độ tuổi, thể trạng và sở thích để cải thiện tầm vóc.
Chiều cao thừa hưởng từ ai?
Chiều cao của con di truyền từ cha hay mẹ là băn khoăn của nhiều phụ huynh. Liệu cha thấp, mẹ cao, sinh con ra sẽ cao như mẹ hay thấp như cha. Nếu cha cao nhưng mẹ thấp bé, thì con sẽ giống cha hay giống mẹ. Thực tế, gen di truyền là một trong các yếu tố tác động đến chiều cao của trẻ, chiếm tỉ lệ khoảng 23%. Tuy nhiên, chiều cao thừa hưởng từ ai? Đáp án là cả cha và mẹ đều sẽ di truyền chiều cao cho con, không ai hơn ai, ảnh hưởng của gen cha và gen mẹ gần như là tương tự nhau.
Cả cha và mẹ đều di truyền chiều cao cho con, không ai hơn ai
Từ chiều cao của cha và mẹ, chúng ta có thể áp dụng các công thức dự đoán chiều cao của con theo giới tính để phỏng đoán chiều cao của con yêu. Cha mẹ có thể tính toán dựa theo công thức gợi ý sau:
- Chiều cao của bé trai = (56,6999 + 0,419 * chiều cao của bố + 0,265 * chiều cao của mẹ) +/- 3cm.
- Chiều cao của bé gái = (40,089 + 0,306 * chiều cao của bố mẹ + 0,431 * chiều cao của mẹ) +/- 3cm.
Từ công thức trên, có thể thấy chiều cao của bố sẽ tác động khá lớn đến chiều cao của con trai. Trong khi đó, mẹ lại ảnh hưởng đến chiều cao của con gái lớn hơn so với bố. Tuy nhiên, sự chênh lệch này không quá lớn. Trong khi đó, di truyền cũng không hoàn toàn quyết định chiều cao của trẻ. Dù cả cha và mẹ đều chỉ có chiều cao trung bình, nhưng nếu chú ý chăm sóc các yếu tố dinh dưỡng, giấc ngủ, môi trường sống, vận động của con thật tốt, con vẫn có cơ hội đạt chuẩn chiều cao.
Những cách giúp chiều cao phát triển tốt
Để con cái sở hữu chiều cao nổi bật bất chấp di truyền như thế nào, cha mẹ nên cân nhắc áp dụng cho con những phương pháp sau đây:
Tập luyện các bài tập kéo giãn
Những bài tập kéo giãn như: Tư thế rắn hổ mang, bài tập cúi gập người, tư thế gác chân lên tường, tư thế em bé, hay các bộ môn thể thao đòi hỏi người chơi phải bật nhảy liên tục như bóng rổ, đạp xe, nhảy dây, bơi lội, chạy bộ… đều rất có lợi cho chiều cao. Nó kích thích cột sống và các xương dài phát triển, thúc đẩy quá trình xương tích luỹ khoáng chất. Do đó, cha mẹ nên cho con tập luyện những bài tập, bộ môn này với thời gian từ 45 - 60 phút/ngày để chiều cao phát triển tốt.
Tập luyện thể thao hằng ngày giúp con yêu tăng trưởng chiều cao tốt
Ăn đủ và đúng bữa hằng ngày
Hằng ngày, con nên có 5-6 bữa ăn với 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ. Vào các bữa chính, nên chuẩn bị khoảng 3-4 món ăn với cá, thịt, tôm, cua, các loại rau xanh, củ quả… đa dạng để cung cấp đủ các nhóm chất chính như đạm, tinh bột, chất béo, vi khoáng cho con. Các bữa phụ, cha mẹ có thể cho con uống sữa, ăn các loại trái cây, vừa giàu dinh dưỡng mà chuẩn bị cũng đơn giản.
Ăn nhiều thực phẩm giàu canxi
Canxi chiếm tỉ trọng lớn trong cấu trúc xương, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và độ chắc khỏe của xương khớp. Do đó, trong bữa ăn hằng ngày, cha mẹ nên ưu tiên cho con ăn nhiều thực phẩm giàu canxi như tôm, cua, trứng, thịt gà, ngũ cốc nguyên hạt, rau màu xanh đậm, sữa tươi, sữa chua, phô mai… để tăng cường canxi trong xương, giúp chiều cao tăng trưởng thuận lợi.
Ngủ trước 22h
Nhu cầu giấc ngủ của trẻ thay đổi theo độ tuổi. Trong giai đoạn tiền dậy thì và dậy thì, hằng ngày con cần ngủ đủ 8-10 tiếng, đi ngủ trước 22h. Ngủ sớm, cơ thể sẽ chìm vào trạng thái ngủ sâu, hỗ trợ tuyến yên sản xuất ra nhiều hormone tăng trưởng, rất có lợi cho sự phát triển xương, cơ bắp, chiều cao. Ngoài ngủ sớm và đủ giấc, lưu ý chuẩn bị cho con một không gian thoải mái, dễ chịu, để con ngủ ngon giấc hơn nhé.
Sử dụng sản phẩm bổ sung dinh dưỡng
Các sản phẩm dinh dưỡng tăng chiều cao với thành phần chính có canxi, collagen, vitamin D, vitamin K2, magie… đều là những dưỡng chất có lợi cho sự tăng trưởng của xương, nuôi dưỡng xương chắc khỏe. Bổ sung các chất dinh dưỡng này sẽ giúp quá trình tăng trưởng chiều cao diễn ra nhanh chóng, giúp con bứt phá chiều cao mạnh mẽ. Những trẻ đang bị thấp lùn hơn so với chuẩn, nên tích cực sử dụng thêm sản phẩm này để cải thiện chiều cao. Lưu ý tìm hiểu thật kỹ thông tin sản phẩm và lựa chọn những thương hiệu uy tín.
Cho con sử dụng sản phẩm tăng chiều cao hằng ngày để cải thiện tầm vóc
Tắm nắng
Khi trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời dịu nhẹ vào buổi sáng sớm và chiều muộn, hoàn toàn không gây hại cho da, mà còn hỗ trợ da tự tổng hợp được vitamin D. Thiếu hụt vitamin D là tác nhân hàng đầu gây còi xương, chậm lớn ở trẻ. Trong khi đó, vitamin D lại không có nhiều trong thực phẩm. Nhưng chỉ cần tắm nắng 15-20 phút/ngày, cơ thể đã nhận đủ lượng vitamin D cần thiết, hỗ trợ xương phát triển và chiều cao tăng nhanh chóng.
Sự phát triển chiều cao của trẻ không phải do cha hay mẹ quyết định hoàn toàn. Chính cách cha mẹ chăm sóc con hằng ngày từ các bữa ăn, giấc ngủ, vận động thể thao, mới trực tiếp quyết định con có cao lớn đạt chuẩn hay không. Do đó, quý phụ huynh nên có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, thông tin, để có thể giúp con chinh phục chiều cao mơ ước.