Da có thể bị tổn thương do tác động của ánh nắng mặt trời nếu tiếp xúc quá lâu mà thiếu sự bảo vệ bằng kem chống nắng hoặc các vật dụng bảo hộ khác. Để giảm đau và kích ứng da sau khi bị cháy nắng và đảm bảo quá trình phục hồi nhanh chóng, bạn cần bắt đầu điều trị ngay từ khi xuất hiện dấu hiệu sưng, đỏ và đau. Dưới đây, bài viết từ NuBest Vietnam sẽ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu của da cháy nắng và cung cấp những phương pháp trị liệu tại nhà hiệu quả.
Cháy nắng khiến da bị tổn thương theo từng mức độ khác nhau
Cháy nắng là một loại phản ứng viêm nhiễm của da xảy ra khi da tiếp xúc với tác động có hại từ tia cực tím trong ánh nắng mặt trời. Sự viêm nhiễm này thường xảy ra ở lớp biểu bì ngoại cùng của da, gây ra các tình trạng da bỏng. Nếu không được điều trị kịp thời, cháy nắng có thể dẫn đến tình trạng da lão hóa sớm và trong trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể góp phần vào sự phát triển của ung thư da. Cháy nắng có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó bao gồm cả việc sử dụng sản phẩm tự nhiên để chăm sóc da.
Cháy nắng thường được phân loại dựa trên mức độ tổn thương da và phổ biến nhất có hai dạng chính:
- Cháy nắng cấp độ 1: Trong trường hợp này, da bị tổn thương ở lớp biểu bì ngoại cùng, thường có khả năng tự phục hồi sau vài ngày hoặc 1-2 tuần.
- Cháy nắng cấp độ 2: Đây là mức độ cháy nắng nặng hơn, khi da bị tổn thương đến lớp biểu bì hạ bì. Điều này có thể gây sưng to và mất vài tuần để da có thể phục hồi, đôi khi đòi hỏi sự can thiệp và điều trị y tế.
Mức độ cháy nắng còn có thể cao hơn, được gọi là cháy nắng cấp độ 3, tuy nhiên, loại cháy nắng này rất hiếm gặp. Người bị cháy nắng cấp độ 3 có thể bị tổn thương trên toàn bề mặt da, gây hủy hoại đến đầu dây thần kinh, và cần điều trị khẩn cấp tại các cơ sở y tế.
Dấu hiệu cháy nắng có sự khác nhau giữa những người bị khác cấp độ, cụ thể như sau:
Cháy nắng cấp 1:
- Đỏ da, cảm thấy vùng da cháy bị căng cứng và nóng ran.
- Phồng rộp da.
- Da bị sưng tấy.
- Da bị bong tróc sau vài ngày bị cháy nắng.
- Một số biểu hiện tới cơ thể như: Mệt mỏi, buồn nôn, lo lắng, đau đầu…
Cháy nắng cấp 2:
- Da đỏ nặng, có thể hơi ướt.
- Phồng rộng và sưng tấy trên một vùng da rộng.
- Đau phần da bị cháy nắng.
- Bên trong có thể nổi các vệt hoặc khoanh tròn màu trắng.
- Cơ thể kiệt sức, chóng mặt, thở nhanh, sốt, chuột rút, đau đầu, buồn nôn…
Tùy cấp độ cháy nắng mà da có triệu chứng khác nhau
Có một số nguyên nhân chính khiến cho da bị cháy nắng, như sau:
- Tác động của tia cực tím: Nguyên nhân chính là do tác động của tia cực tím (UVA và UVB) từ ánh nắng mặt trời. Cả hai loại tia này có khả năng gây cháy nắng cho da. Khả năng bị cháy nắng của da phụ thuộc vào:
- Thời gian tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Sử dụng thuốc có thể làm da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng, như retinoids, thuốc tim, thuốc lợi tiểu, thuốc chống viêm không steroid, doxycycline, bactrim...
- Cường độ tia UV tại vị trí và thời điểm bạn tiếp xúc với nắng. Ánh nắng mặt trời biến đổi theo mùa, giờ trong ngày và vị trí địa lý. Mức độ chỉ số UV cao đồng nghĩa với nguy cơ bị cháy nắng cao hơn hoặc mức độ nghiêm trọng tăng lên. Tuy nhiên, ngay cả khi chỉ số UV thấp, rủi ro vẫn tồn tại, vì có đến 80% tia UV có thể xuyên qua đám mây.
- Sự suy giảm tầng ozon, phụ thuộc vào vị trí địa lý của bạn, có thể làm gia tăng nguy cơ bị cháy nắng.
- Loại da và sắc tố da của mỗi người cũng có ảnh hưởng đến khả năng bị cháy nắng.
Da cháy nắng có nguy hiểm và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho da và cả cơ thể. Dưới đây là một số nguy hiểm chính:
- Lão hóa da: Cháy nắng gây ra sự suy giảm độ đàn hồi của da và dẫn đến sự hình thành nếp nhăn, tình trạng da lão hóa sớm.
- Tăng nguy cơ ung thư da: Cháy nắng thường tạo điều kiện cho việc hình thành tác nhân gây ra ung thư da. Những vết cháy nám và tàn nhang có thể biến thành ác một.
- Tổn thương da: Cháy nắng là một dạng của viêm nhiễm da và có thể gây ra sưng to, đỏ, ngứa và bong tróc da, tạo điều kiện cho các vấn đề da.
- Sản xuất melanin: Cháy nắng thúc đẩy da sản xuất melanin, làm tăng nguy cơ tình trạng da không đều màu và tình trạng nám da.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện: Sự tổn thương da do cháy nắng có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe tổng thể và tạo cơ hội cho nhiễm trùng da.
Các mảng da bị cháy nắng thường tự biến mất trong vòng vài ngày đến 1 - 2 tuần tùy vào tình trạng nặng, nhẹ. Tuy nhiên, bạn có thể rút ngắn thời gian này bằng cách sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có tác dụng điều trị cháy nắng. Ngay khi da có dấu hiệu cháy nắng, bạn áp dụng ngay các phương pháp này sẽ nhanh chóng làm giảm triệu chứng cháy nắng da, đồng thời sớm làm dịu da để da trở lại mịn màng như ban đầu.
Dưa leo có một số lượng lớn là nước, giúp cấp ẩm tức thì cho da, làm dịu phần da bị cháy nắng. Qua đó, da được làm mát, giảm các triệu chứng cháy nắng trên da. Để trị cháy nắng bằng dưa leo, bạn có thể cắt dưa leo thành từng khoanh mỏng rồi đắp lên vùng da bị cháy nắng. Hoặc một cách khác là bạn xay nhuyễn dưa leo rồi đắp lên vùng da bị cháy nắng. Mỗi lần đắp dưa leo khoảng 15 - 20 phút là được.
Làm dịu da cháy nắng nhanh chóng với dưa leo
Giấm là một nguyên liệu quen thuộc trong đời sống hằng ngày. Bạn có thể sử dụng giấm trực tiếp lên da hoặc pha loãng giấm với một chút nước lọc để làm loãng nồng độ axit trong giấm. Bạn nhúng bông tẩy trang vào nước giấm, đắp hoặc thoa nhẹ lên vùng da cháy nắng. Hoặc bạn cũng có thể cho giấm vào bình xịt phun sương, sau đó xịt lên da đang bị cháy nắng. Sau khoảng 15 phút, bạn rửa lại da với nước mát.
Sữa tươi chứa một lượng vitamin và khoáng chất tốt cho da như vitamin B, D, canxi, và cả axit lactic. Những dưỡng chất này có tác dụng phục hồi da hư tổn, làm dịu da cháy nắng và cũng có hiệu quả làm mềm da. Bạn nên chọn sữa tươi không đường để đảm bảo các chất tối ưu cho da. Có hai cách để trị da cháy nắng bằng sữa tươi:
Đổ sữa tươi không đường vào bồn tắm rồi ngâm mình khoảng 15 - 20 phút.
Dùng một chiếc khăn mỏng thấm sữa tươi không đường rồi đắp lên vùng da bị cháy nắng, sau đó dùng tay sạch để massage nhẹ nhàng, tắm sạch sau 15 - 20 phút.
Nếu bạn bị cháy nắng, bạn có thể làm dịu da nhanh chóng bằng cách chà xát nhẹ các khoanh cà chua lên da. Bởi trong cà chua có hàm lượng vitamin và khoáng chất dồi dào, đặc biệt là vitamin C giúp kháng khuẩn, làm căng da, phục hồi làn da đang bị tổn thương. Sử dụng cà chua trên da còn mang tới tác dụng kích thích sản xuất collagen cho da đàn hồi và săn chắc hơn. Bạn có thể cắt cà chua thành từng khoanh mỏng rồi thoa lên da, hoặc xay nhuyễn cà chua đắp lên da cháy nắng trong 15 - 20 phút.
Có nhiều cách kết hợp cà chua để tạo hỗn hợp massage da cháy nắng
Hàm lượng protein dồi dào trong lòng trắng trứng góp phần xây dựng cấu trúc da, làm giảm khả năng tổn thương da do cháy nắng. Lòng trắng trứng là nguyên liệu chăm sóc da quen thuộc tại nhà, giúp dịu da đáng kể. Cách làm rất đơn giản, bạn chỉ cần sử dụng 1 lòng trắng trứng để massage nhẹ nhàng vùng da cháy nắng. Sau thời gian thư giãn 15 phút, bạn rửa sạch da với nước mát. Lòng trắng trứng cũng có thể kết hợp cùng mật ong, chanh, sữa chua… để tăng khả năng trị da bị cháy nắng.
Bột yến mạch có tác dụng làm sạch da, se da nhanh chóng nên có thể sử dụng để điều trị các triệu chứng cháy nắng. Tùy vào vùng da cháy nắng rộng hay không mà bạn chuẩn bị lượng bột yến mạch phù hợp. Bạn pha bột yến mạch với nước ấm, đến khi thu được hỗn hợp đặc mịn. Hoặc bạn có thể trộn bột yến mạch với lòng trắng trứng, sau đó thoa hỗn hợp lên da đang bị cháy nắng. Bột yến mạch để khô tự nhiên trên da trong khoảng 20 phút, sau đó bạn rửa lại bằng nước mát.
Trà xanh chứa một lượng chất chống oxy hóa dồi dào, giúp da đàn hồi và săn chắc tốt hơn. Đối với làn da bị cháy nắng, việc sử dụng trà xanh trên da giúp bạn làm dịu nhanh chóng và sớm đưa da trở về trạng thái bình thường. Nếu sử dụng lá trà, bạn đun một lượng trà vừa phải, chắt lấy nước rồi phun lên da. Nếu sử dụng bột trà, bạn pha bột với nước ấm để thu được hỗn hợp dạng sệt, sau đó dùng để massage trên da cháy nắng trong khoảng 15 phút rồi rửa sạch.
Đắp mặt nạ trà xanh để phục hồi da tổn thương do cháy nắng
Mật ong là một loại dưỡng chất quen thuộc trong làm đẹp, chăm sóc da. Mật ong có tính kháng viêm và cấp ẩm rất tốt cho da, giúp da nhanh chóng lấy lại độ ẩm tự nhiên. Mật ong có thể trị tình trạng cháy nắng cho da bằng cách sử dụng một lượng mật ong nguyên chất để massage. Một cách khác là bạn pha mật ong với nước cốt chanh theo tỷ lệ 1:1, dùng hỗn hợp này để massage phần da bị cháy nắng cũng mang lại hiệu quả phục hồi da rất tốt.
Bột ngô không chỉ dùng như một loại thực phẩm mà còn có thể chăm sóc da rất tốt. Đối với trường hợp da bị cháy nắng, bạn hòa tan bột ngô trong nước rồi ngâm mình 20 - 30 phút. Hoặc bạn trộn 1/2 bát bột ngô với 1/2 cốc baking soda, thêm chút nước ấm rồi trộn đều để thu được hỗn hợp dạng sệt. Bạn đắp hỗn hợp này lên những chỗ da bị cháy nắng, thư giãn trong khoảng 20 phút rồi rửa sạch là được.
Nha đam có tác dụng cấp ẩm cho da rất tốt, đồng thời hỗ trợ giải quyết các tổn thương trên da như cháy nắng. Những bạn bị cháy nắng có thể sử dụng nha đam để điều trị triệu chứng như sau:
- Lột bỏ vỏ 1 - 2 nhánh nha đam tươi, ngâm phần gel nha đam trong nước muối loãng khoảng 10 - 15 phút, sau đó rửa lại với nước lạnh cho bớt nhớt.
- Dùng gel nha đam thoa trực tiếp lên vùng da bị cháy nắng, hoặc bạn xay nhuyễn gel nha đam và đắp lên da.
- Thư giãn trong khoảng 15 - 20 phút rồi bạn rửa sạch da với nước mát.
Nha đam - “Thần dược” giải quyết các tổn thương trên da
Một số lưu ý nhỏ giúp quá trình trị da bị cháy nắng diễn ra thuận lợi, rút ngắn thời gian điều trị như sau:
- Hạn chế sử dụng mỹ phẩm trên vùng da bị cháy nắng.
- Không tẩy tế bào chết những phần da đang chịu ảnh hưởng.
- Che chắn da cẩn thận hoặc sử dụng kem chống nắng lành tính, dịu nhẹ khi ra đường vào ban ngà.
- Không mặc quần áo chật khiến vùng da cháy nắng bị cọ xát, dẫn đến tình trạng da xấu đi.
- Không sử dụng các loại kem dưỡng có cồn.
- Áp dụng các biện pháp trị da cháy nắng ngay khi nhận thấy triệu chứng rõ rệt của tình trạng này.
- Làm dịu da ngay khi vừa tiếp xúc ánh nắng mặt trời quá lâu bằng cách sử dụng vòi hoa sen làm mát da.
- Nếu da bị phồng rộp, hãy chờ các vết rộp xẹp xuống rồi mới sử dụng các sản phẩm trị cháy nắng này.
- Luôn thoa kem chống nắng khi ra đường ban ngày để chống lại tác động gây hại của tia UV.
- Tránh tắm nắng quá lâu.
- Hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian từ 10h đến 16h vì đây là khung giờ tia UV mạnh nhất.
- Sử dụng kính râm có tác dụng lọc tia UV.
- Mang mũ, nón, áo khoác, khẩu trang... khi có ý định ra nắng.
- Uống đủ nước mỗi ngày để đảm bảo da được cấp ẩm đúng cách.
- Cân nhắc khi sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc làm nóng người.
Bảo vệ da bằng cách thoa kem chống nắng khi ra nắng
Cháy nắng có thể khiến da bị tổn thương, thường xuyên cháy nắng dẫn đến lão hóa da sớm và thậm chí là ung thư da. Nếu chẳng may da bị cháy nắng, hãy nhanh chóng áp dụng các phương pháp điều trị tự nhiên mà chúng tôi vừa chia sẻ để giảm đáng kể nguy cơ tổn thương da và các biến chứng nghiêm trọng. Đừng quên chăm sóc da hằng ngày để ngăn ngừa tình trạng cháy nắng trên da nhé!
