Xuất phát điểm về ngoại hình của mỗi đứa trẻ trên thế giới đều như nhau từ khi được sinh ra. Thế nhưng, khi trẻ Việt Nam bắt đầu bước vào tuổi thứ 4, chiều cao và cân nặng lại dần có sự cách biệt so với trẻ em trên thế giới. Điều gì đã tạo nên sự cách biệt này?
Thực tế đã cho thấy, sự khác biệt về chiều cao, cân nặng của trẻ em Việt Nam xuất phát từ chính cách tăng chiều cao cho trẻ mà cha mẹ đang thực hiện là chưa khoa học, chưa nắm bắt được các yếu tố quan trọng trong sự phát triển của con.
Vậy làm thế nào để khắc phục điều này? Dưới đây là những lưu ý trong cách tăng chiều cao cho trẻ mà cha mẹ bắt buộc phải nắm rõ.
Cách tăng chiều cao cho trẻ mà cha mẹ đang áp dụng liệu đã khoa học và hợp lý hay chưa?
Nắm được quá trình phát triển chiều cao của trẻ là cách để cha mẹ xác định được tốc độ phát triển chiều cao trong mỗi giai đoạn của con và có sự điều chỉnh hợp lý các cách tăng chiều cao cho trẻ trong từng thời điểm.
Quá trình phát triển chiều cao của trẻ thường được chia làm 3 giai đoạn chính bao gồm: bào thai, 3 năm đầu đời và tuổi dậy thì.
Chiều dài của trẻ khi vừa được sinh ra là 50cm. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi tùy thuộc vào giới tính, di truyền và các biến số khác.
Trong 3 năm đầu đời của trẻ, tốc độ phát triển chiều cao sẽ diễn ra rất nhanh. Từ khi mới được sinh ra đến năm 1 tuổi, trẻ sẽ cao thêm 25cm. Đế năm 2 tuổi, chiều cao trung bình của trẻ sẽ đạt khoảng 86cm đối với nữ và 88cm đối với nam. Từ 3 tuổi trở đi, mỗi năm trẻ sẽ cao thêm 6,2cm cho đến khi dậy thì.
Dậy thì là khoảng thời gian chiều cao của trẻ có sự phát triển mạnh mẽ. Những năm đầu của giai đoạn dậy thì, trẻ sẽ tăng thêm 10 - 15cm và tốc độ phát triển này sẽ thấp dần và dừng lại khi trẻ bước vào tuổi 18 - 20.
Sự thay đổi chiều cao qua từng giai đoạn phát triển của cơ thể.
Có không ít các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ. Khi nắm được những yếu tố này, cha mẹ sẽ dễ dàng có kế hoạch tăng chiều cao phù hợp với thể trạng của trẻ. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi để chiều cao của trẻ tăng lên nhanh chóng.
Những đặc điểm di truyền từ cha mẹ có ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển ngoại hình, trí tuệ và năng khiếu của trẻ. Trong sự phát triển chiều cao, gen di truyền chiếm tỷ lệ 23%. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, chiều cao của con hoàn toàn có thể thay đổi bằng cách tác động vào các yếu tố khác.
Dinh dưỡng chính là yếu tố quan trọng nhất tác động đến chiều cao mà cha mẹ cần đặc biệt quan tâm, nhất là trong giai đoạn con từ 2 - 5 tuổi và những năm đầu của độ tuổi dậy thì. Những lưu ý trong cách tăng chiều cao cho trẻ thông qua dinh dưỡng sẽ được phân tích kỹ càng ở phần tiếp theo.
Môi trường có tác động không nhỏ đến sự phát triển toàn diện của một người, về tinh thần, suy nghĩ, sức khỏe và cả ngoại hình. Một đứa trẻ sống trong môi trường tốt thì sự phát triển chiều cao sẽ có phần “nhỉnh” hơn so với những đứa trẻ sống trong môi trường ngược lại.
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong suốt quá trình phát triển của cơ thể. Thông qua giấc ngủ, các nội tiết tố tăng trưởng sẽ được hình thành nhằm hỗ trợ cho quá trình phát triển ngoại hình của trẻ diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Trong khoảng thời gian con từ 5 tuổi trở lên, vận động sẽ trở thành yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển chiều cao của trẻ. Chính vì vậy, cha mẹ cần đặc biệt khuyến khích con vận động trong giai đoạn này.
Nắm được các yếu tố ảnh hưởng giúp cha mẹ có cách tăng chiều cao cho trẻ hợp lý và khoa học hơn.
Điều tạo nên sự cách biệt về chiều cao giữa trẻ em Việt Nam và trẻ em trên thế giới xuất phát từ những cách tăng chiều cao cho trẻ mà cha mẹ áp dụng.
Bên cạnh việc nắm bắt quá trình phát triển chiều cao và các yếu tố ảnh hưởng, cha mẹ còn cần nắm được những lưu ý dưới đây để giúp trẻ cao hết tiềm năng.
Như đã nói phía trên, dinh dưỡng là yếu tố quan trọng quyết định khả năng đạt chiều cao chuẩn của trẻ. Để tận dụng triệt để yếu tố dinh dưỡng giúp con đạt được tốc độ phát triển chiều cao tối đa, cha mẹ không nên bỏ qua những lưu ý dưới đây:
Trong 3 giai đoạn phát triển chiều cao, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ sẽ có sự khác nhau. Để con có thể phát triển tối đa ngay từ khi còn là bào thai đến lúc trưởng thành, cha mẹ cần chú ý điều chỉnh dinh dưỡng sao cho phù hợp.
Giai đoạn bào thai: Mẹ cần ăn uống đủ chất, luôn giữ tinh thần thoải mái, vui vẻ.
3 năm đầu đời: Cho trẻ ăn uống đủ chất thông qua sữa mẹ và ăn dặm là cách tăng chiều cao cho trẻ hiệu quả nhất trong giai đoạn này.
Tuổi dậy thì: Cha mẹ cần chú ý cho trẻ ăn uống đủ chất, đặc biệt là tăng cường bổ sung Canxi và các dưỡng chất cần thiết cho xương trong giai đoạn này.
Nhiều cha mẹ có suy nghĩ cho trẻ ăn nhiều thì tự khắc cơ thể sẽ có đủ dinh dưỡng để phát triển. Đây cũng chính là lý do tạo nên sự cách biệt về chiều cao giữa trẻ em Việt và trẻ em trên thế giới.
Sở dĩ, trẻ ăn nhiều nhưng không có nghĩa có thể được cung cấp đủ chất là bởi:
Quá trình bảo quản, chế biến không đúng cách gây hao hụt chất dinh dưỡng.
Cơ thể trẻ mắc hội chứng kém hấp thu.
Chính vì vậy, cha mẹ chỉ nên cho trẻ ăn khẩu phần ăn vừa phải và đảm bảo có đủ 4 nhóm dưỡng chất bao gồm: đường bột, chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất. Trong đó, cha mẹ nên tăng cường bổ sung Canxi và các dưỡng chất cần thiết cho xương như collagen type 2. Khẩu phần ăn vừa đủ cả chất và lượng sẽ giúp xương có đủ dưỡng chất để phát triển chiều dài.
Vận động là một cách tăng chiều cao cho trẻ mà bắt buộc cha mẹ không nên bỏ qua. Có 3 lợi ích từ việc vận động đối với quá trình phát triển chiều cao, bao gồm:
Kích thích sự sản sinh hormone tăng trưởng của tuyến yên.
Tăng cường sức khỏe của mô cơ xương.
Đẩy lùi quá trình cốt hóa xương sớm.
Để khơi dậy tinh thần thể thao của trẻ, cha mẹ nên dành thời gian cùng trẻ tập luyện. Đồng thời, cha mẹ còn có thể lồng ghép các hoạt động giải trí, thi đấu hoặc rủ bạn bè, người thân của trẻ tham gia chung.
Trong khoảng thời gian đầu tiên, cha mẹ nên cho trẻ tham gia những hoạt động vận động nhẹ nhàng như đi dạo, chạy bộ. Sau khi trẻ đã dần quen với việc vận động, cha mẹ nên hướng cho trẻ những môn thể thao có tác động mạnh đến khả năng tăng chiều cao như bóng chuyền, bơi lội, yoga, nhảy dây,...
Cha mẹ cần đảm bảo trẻ đã làm nóng các cơ bằng cách khởi động nhằm tránh các chấn thương trong quá trình luyện tập. Đồng thời, sau mỗi bài tập, trẻ đã thực hiện giãn cơ để tạo không gian cho các tế bào xương mới sinh sôi.
Đối với môn bơi lội, thời gian tập luyện không được quá 45 phút mỗi lần tập. Nếu thời gian tập luyện quá lâu có thể khiến cơ thể con nhiễm lạnh, dễ bị cảm, sốt, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
Theo nghiên cứu, những đứa trẻ sống trong một môi trường thuận lợi có thể đạt được tốc độ phát triển chiều cao tối đa. Bên cạnh các yếu tố về vật chất, sức khỏe tinh thần cũng là yếu tố ảnh hưởng đến khả năng phát triển chiều cao của con.
Tuyến yên và hormone tăng trưởng là những thành tố “đồng hành” cùng trẻ trong suốt 3 giai đoạn phát triển chiều cao. Tuy nhiên, những thay đổi cảm xúc tiêu cực như áp lực, căng thẳng có thể làm ảnh hưởng hoạt động của các cơ quan thần kinh, gây cản trở sự phát triển chiều cao.
Chính vì vậy, cha mẹ cần chú ý quan tâm đến sức khỏe tinh thần của trẻ, thường xuyên chia sẻ, tâm sự và tạo nên đời sống tinh thần vui vẻ để trẻ có thể phát triển hết tiềm năng.
Tạo dựng môi trường sống thoải mái giúp trẻ đạt tốc độ phát triển tối đa về thể chất lẫn tinh thần.
Giấc ngủ ngon đóng vai trò không hề nhỏ đối với sự phát triển chiều cao của trẻ. Bởi lẽ, đây cũng là thời điểm tuyến yên tiết ra hàm lượng hormone tăng trưởng cao nhất trong ngày để hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.
Khoảng thời gian từ 23 giờ - 1 giờ sáng là thời điểm hàm lượng hormone tăng trưởng đạt đỉnh trong giấc ngủ. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra với điều kiện trẻ đang ở trạng thái ngủ sâu giấc. Do đó, cha mẹ nên nhắc nhở trẻ đi ngủ sớm, khoảng 22 giờ đêm mỗi ngày là lý tưởng nhất.
Nếu trẻ khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc, cha mẹ có thể cho trẻ uống 1 cốc sữa ấm hoặc ăn 1 - 2 muỗng hạt hạnh nhân, óc chó, bí đỏ,... cách giờ đi ngủ từ 1 - 2 tiếng.
Cho trẻ sử dụng Thực phẩm bảo vệ sức khỏe (TPBVSK) hỗ trợ tăng chiều cao là một cách để giúp trẻ nhanh chóng đạt được chiều cao chuẩn. Đây cũng là xu hướng chăm con cao khỏe của nhiều gia đình Việt. Hiện nay, có rất nhiều loại TPBVSK tăng chiều cao trên thị trường. Để đảm bảo an toàn cho trẻ cũng như khai thác được tối đa hiệu quả của sản phẩm, cha mẹ cần chú ý một số điều dưới đây:
Sử dụng hàng giả, hàng nhái sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng phát triển của cơ thể trẻ. Chính vì vậy, trước khi quyết định mua sản phẩm bảo vệ sức khỏe, cha mẹ cần tìm hiểu kỹ càng thông tin sản phẩm, nhà sản xuất, nhà phân phối và các chứng nhận của các cơ quan có thẩm quyền.
Các sản phẩm tăng chiều cao khi được đưa ra thị trường đều đã được các chuyên gia nghiên cứu kỹ càng về hàm lượng sử dụng và đối tượng tương ứng. Chính vì vậy, cha mẹ chỉ cần cho trẻ sử dụng đúng theo chỉ định để tránh làm ảnh hưởng đến tốc độ lẫn khả năng phát triển của trẻ.
Kết hợp với lối sống lành mạnh sẽ giúp cơ thể trẻ nhận được tối đa hiệu quả của các sản phẩm tăng chiều cao. Có 3 điều tạo nên lối sống lành mạnh mà cha mẹ cần nhớ chính là chế độ dinh dưỡng hợp lý, khuyến khích trẻ vận động mỗi ngày và đi ngủ đủ giấc.
Giúp trẻ điều chỉnh và duy trì tư thế đứng đúng là một cách tăng chiều cao cho trẻ mà cha mẹ nên chú ý và thực hiện từ sớm. Có 2 tư thế sai phổ biến ở trẻ mà cha mẹ cần chú ý là tư thế đứng và tư thế ngồi.
Tư thế được xem là nền tảng cho mọi chuyển động. Nếu thực hiện tư thế sai, cơ bắp sẽ phải làm việc vất vả hơn để giữ cân bằng cho cơ thể.
Khi duy trì tư thế xấu quá lâu, cơ thể của trẻ có thể:
Hao mòn các khớp và dây chằng, tăng khả năng gặp tai nạn.
Cong vẹo cột sống, gây đau nhức xương khớp.
Ảnh hưởng đến khả năng phát triển chiều cao tổng thể.
Để giúp con duy trì tư thế đứng đúng, cha mẹ cần nắm được đặc điểm dưới đây:
2 lòng bàn chân tiếp xúc hoàn toàn với mặt đất.
2 chân duỗi thẳng để cân bằng cơ thể.
Lưng, cổ và đầu tạo thành một đường thẳng.
Khuôn mặt luôn hướng về phía trước.
2 lòng bàn chân tiếp xúc hoàn toàn với mặt đất.
Đầu gối vuông góc với phần đùi trên.
Lưng, cổ và đầu tạo thành một đường thẳng.
Hông giữ vuông góc với thân người.
Hệ xương được cấu tạo để nâng đỡ trọng lượng cơ thể phù hợp. Khi trẻ thừa cân, hệ xương phải chịu sức ép từ khối lượng thừa, khoảng cách giữa các đầu xương cũng bị thu hẹp khiến quá trình bồi đắp sụn diễn ra khó khăn.
Đồng thời, trẻ bị thừa cân thường có xu hướng ăn nhiều chất béo và lười vận động. Chính vì vậy, việc duy trì cân nặng hợp lý sẽ tạo điều kiện thuận lợi giúp xương của trẻ đạt được tốc độ phát triển tối đa trong 3 giai đoạn phát triển chiều cao.
Vitamin D là một trong những dưỡng chất không thể thiếu trong quá trình tạo xương. Với tác dụng chuyển hóa các chất vô cơ, vitamin D tăng khả năng hấp thụ Canxi ở ruột, tái hấp thụ Canxi ở thận và tham gia vào quá trình Canxi hóa sụn tăng trưởng.
Bên cạnh thực phẩm, tắm nắng cũng là cách bổ sung vitamin D hữu hiệu. Theo nghiên cứu, tắm nắng có thể cung cấp 90 - 95% vitamin D cho cơ thể.
Cũng theo các chuyên gia, thời điểm lý tưởng để tắm nắng là trước 8h sáng và khoảng 4 - 5 giờ chiều, mỗi lần từ 15 - 20 phút. Đồng thời, khi phơi nắng, cha mẹ cần cho trẻ đội mũ, đeo kính râm, không để ánh nắng chiếu trực tiếp vào đầu và mặt.
Từ khi sinh ra đến năm lên 3, xuất phát điểm của mọi đứa trẻ đều như nhau. Vậy tại sao lại có sự chênh lệch chiều cao giữa trẻ em Việt Nam và trẻ em trên toàn thế giới? Điều này xuất phát từ chính cách chăm sóc của cha mẹ.
Để trẻ đạt được tốc độ phát triển chiều cao tối đa, chỉ đầu tư thôi là chưa đủ mà cha mẹ còn cần phải đầu tư đúng cách. Thay vì áp dụng các cách tăng chiều cao cho trẻ xuyên suốt nhưng không mang lại hiệu quả, cha mẹ hãy thực hiện một cách khoa học, có chọn lọc và đúng thời điểm.
Hãy chia sẻ những chú ý này đến các cha mẹ khác để cùng nhau nuôi dưỡng lớp trẻ Việt Nam cao lớn, khỏe mạnh.
