Sụn tăng trưởng ở hai đầu xương dài chính là nơi xương dài ra, chiều cao tăng lên. Thời điểm sụn tăng trưởng đóng chính là lúc chiều cao ngừng phát triển. Vậy làm thế nào để biết sụn tăng trưởng đã đóng hay chưa? Có cách nào để làm chậm quá trình đóng sụn tăng trưởng hay không? Bài viết dưới đây của NuBest Vietnam sẽ thông tin cụ thể về chủ đề đang được rất nhiều người quan tâm này.
Sụn tăng trưởng là một cấu trúc dạng cao su mềm dẻo, giúp cấu thành hình dạng và chiều dài của xương trưởng thành. Sụn tăng trưởng là vị trí diễn ra sự phát triển của xương, được hình thành ở các đĩa sụn tăng trưởng, nằm ở vị trí 2 đầu của xương dài.
Sụn tăng trưởng này cứng lại bằng cách lắng đọng canxi, tạo nên mô xương. Vùng đĩa tăng trưởng có sụn tăng trưởng này khá yếu, có thể yếu hơn cả gân, dây chằng kết nối xương và cơ. Chính các tế bào ở trên sụn tăng trưởng tạo ra một chiếc khuôn, nền tảng để xương hình thành.
Sụn tăng trưởng là một tổ chức rất yếu, dễ bị tổn thương
Tại sụn tăng trưởng sẽ diễn ra hoạt động trao đổi chất mạnh mẽ. Sự hình thành mạch máu đặc biệt phong phú tại sụn khớp đã hỗ trợ quá trình trao đổi chất này, từ các vòng nối quanh khớp, được bắt nguồn từ ba hệ thống riêng biệt.
Các mạch máu ở đầu xương tham gia vào quá trình tạo mạch máu ở phía đầu xương của sụn tăng trưởng: Vùng mầm và vùng tăng sinh.
Các mạch siêu hình xương cấu thành những nhánh tận cùng của các động mạch trung chuyển, kích thích quá trình trao đổi chất của sụn.
Mạng lưới mạch máu vòng màng sụn, tham gia tạo mạch máu cho đỉnh ngoại vi của đĩa tăng trưởng.
Trong khi đó, vùng trung tâm của sụn tăng trưởng – vùng phì đại – không có mạch máu.
Tại sụn tăng trưởng có các tế bào chondrocytes chưa trưởng thành được nhân lên nhanh chóng. Khi các tế bào này trưởng thành và chết đi, sẽ hình thành mô xương mới trên nền sụn còn lại. Quá trình này diễn ra liên tục, sụn phát triển và bồi đắp thành xương.
Trong khi đó, sụn mới lại tiếp tục được sản sinh. Quá trình sụn phát triển tạo thành xương, xương dài ra được gọi là cốt hoá sụn. Cốt hoá sụn xảy ra ở các điểm đầu xương, nơi có chứa đĩa sụn tăng trưởng.
Quá trình cốt hoá sụn diễn ra trong suốt thời thơ ấu và tăng tốc nhanh trong tuổi dậy thì. Sau dậy thì, sụn tăng trưởng không còn được tăng sinh, quá trình cốt hoá sụn kết thúc, chiều cao ngừng phát triển.
Sự phát triển của sụn tăng trưởng chịu sự tác động của nhiều yếu tố:
Hormone tăng trưởng sẽ trực tiếp kích thích tế bào sụn phát triển, thúc đẩy xương dài ra. Sử dụng hormone tăng trưởng sẽ tăng tốc độ xương dài ra, giúp chiều cao phát triển tốt hơn. Cơ quan chịu trách nhiệm tổng hợp hormone tăng trưởng là tuyến yên. Ở những trẻ bị bệnh tuyến yên, khiến tuyến yên sản xuất ra ít hormone tăng trưởng, chiều cao sẽ phát triển rất hạn chế. Cần điều trị bổ sung hormone tăng trưởng để cải thiện chiều cao.
Hormone tăng trưởng do tuyến yên tiết ra kích thích tế bào sụn tăng trưởng phát triển
Hormone estrogen sẽ làm tăng tốc độ trưởng thành xương, đẩy nhanh quá trình đóng tấm tăng trưởng. Đây là lý do nữ giới thường ngừng cao trước nam giới và có tầm vóc thấp hơn.
Sun tăng trưởng đóng lại ở thời điểm nào sẽ khác nhau ở mỗi người. Theo các nghiên cứu y khoa, mảng tăng trưởng sẽ đóng lại trong giai đoạn 14 – 18 tuổi đối với nữ và từ 16 – 19 tuổi đối với nam. Một số trường hợp dậy thì sớm, thời điểm sụn tăng trưởng đóng có thể diễn ra sớm hơn.
Khi cốt hoá xương kết thúc, sụn tăng trưởng sẽ đóng lại và bị hoá xương hoàn toàn. Đây cũng chính là lúc chiều cao ngừng phát triển. Để biết chính xác sụn tăng trưởng đã đóng hay chưa, các bạn cần tiến hành chụp phim X-quang. Thông qua phim chụp, các bác sĩ có chuyên môn sẽ quan sát điểm cốt hoá, xác định sụn tăng trưởng đã đóng hay chưa, có còn phát triển chiều cao nữa hay không.
Phim X-quang sụn tăng trưởng khi còn mở và khi đã đóng
Trên phim chụp X-quang, sụn tăng trưởng chính là những đường màu sẫm ở đầu các xương dài. Khi sụn đã cứng thành xương, đường sẫm màu này sẽ không còn, trên phim chụp X-quang sẽ không thể quan sát thấy. Phim chụp X-quang là căn cứ cụ thể nhất để xác định sụn tăng trưởng đã đóng hay chưa.
Trong 1 số trường hợp, để kéo dài thời gian sụn tăng trưởng mở, các bạn có thể cân nhắc áp dụng các cách sau đây:
Bổ sung Resveratrol
Chất Resveratrol được tạo ra từ các mô thực vật lấy từ cây bị kí sinh trùng tấn công. Bổ sung Resveratrol sẽ giúp làm chậm quá trình đóng mảng tăng trưởng, giúp cải thiện sự phát triển của xương theo chiều dọc. Nghiên cứu về tác dụng của Resveratrol được thực hiện trên thỏ ở thời điểm thành thục sinh dục, giống như giai đoạn dậy thì ở người. Kết quả cho thấy, thỏ được bổ sung Resveratrol có sự tăng trưởng tốt về chiều dài xương do quá trình hợp nhất mảng tăng trưởng chậm trễ hơn.
Bổ sung Tamoxifen
Tamoxifen là một loại thuốc thường được dùng để điều trị sưng vú ở nam. Tình trạng sưng vú này xảy ra do lượng hormone estrogen quá nhiều so với mức testosterone ở nam giới.
Ở những thiếu niên trong độ tuổi từ 14 – 15 tuổi, sử dụng 10 – 20mg Tamoxifen hằng ngày trong 26 tháng, xương tăng trưởng chậm hơn, làm chậm quá trình đóng sụn tăng trưởng. Dự tính, chiều cao có thể tăng thêm đến 10cm so với mức tiềm năng.
Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để làm chậm quá trình đóng sụn tăng trưởng
Bổ sung thuốc ức chế Aromatase
Aromatase là một enzyme có tác dụng chuyển đổi androgen thành estrogen, giúp tổng hợp estrogen. Bổ sung thuốc ức chế Aromatase sẽ cản trở tiết hormone estrogen. Hormone estrogen thường đẩy nhanh quá trình đóng tấm tăng trưởng. Nếu bổ sung thuốc ức chế Aromatase sẽ ức chế sự hình thành estrogen, làm chậm quá trình đóng sụn tăng trưởng.
Việc sử dụng tất cả các loại thuốc đều phải được thực hiện theo chỉ định và sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.
Thông thường, độ tuổi cốt hoá sụn tăng trưởng sẽ trước tuổi 20. Sau 20 tuổi, hầu như chiều cao không thể tăng trưởng thêm nữa do sụn tăng trưởng đã đóng. Các bạn nên tận dụng tốt thời gian trước tuổi 20 của mình để thúc đẩy phát triển chiều cao, giúp bản thân có được chiều cao nổi bật khi trưởng thành.
