Trẻ sơ sinh 1 tuổi có những sự thay đổi liên tục cả về thể chất và cảm xúc. Đây cũng là thời kỳ phát triển “vàng” của trẻ trên hành trình tăng trưởng chiều cao. Vậy, chiều cao và cân nặng chuẩn của bé 1 tuổi như thế nào? Cha mẹ có con 1 tuổi đọc bài viết sau sẽ hiểu thêm về tình trạng cơ thể con cũng như có kế hoạch chăm sóc phù hợp để trẻ khỏe mạnh.
Trẻ 1 tuổi có chỉ số chiều cao, cân nặng như thế nào?
Một đứa trẻ khỏe mạnh khi sinh ra có chiều dài cơ thể khoảng 50cm. Con số này cũng có những khác biệt do nhiều yếu tố như giới tính, di truyền... Năm đầu tiên sau khi chào đời, trẻ có thể tăng đến gấp rưỡi về chiều dài cơ thể so với lúc mới sinh. Cụ thể, trẻ 1 tuổi được nuôi dưỡng tốt sẽ cao thêm 25cm, tốc độ tăng trưởng vẫn tiếp diễn ở năm tiếp theo với mức tăng khác nhau tùy thuộc vào giới tính.
Trẻ sơ sinh trong một năm đầu tiên được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ, hoặc sữa công thức. Sau 6 tháng đầu, trẻ được thêm một khẩu phần ăn được gọi là ăn dặm với các loại bột, cháo để bổ sung thêm dinh dưỡng mới. Trẻ bắt đầu làm quen với các loại rau củ, thịt, cá, trứng, sữa chua, trái cây...
Theo bảng chiều cao chuẩn WHO, bé trai 1 tuổi có mức chuẩn 75,7cm. Đây là kết quả của quá trình chăm sóc khoa học của cha mẹ. Nếu con trai bạn 1 tuổi nhưng chưa đạt được chiều cao này, hãy nhanh chóng điều chỉnh chế độ nuôi dưỡng để cải thiện tốc độ tăng chiều cao cho con ở những năm tiếp theo.
Chiều cao chuẩn của bé gái 1 tuổi có sự chênh lệch nhỏ với bé trai, ở khoảng 74,1cm. Một số trẻ cùng 1 tuổi nhưng có thể sở hữu chiều cao khác nhau do cách nuôi dưỡng khác nhau, cơ chế hấp thụ dinh dưỡng của mỗi trẻ cũng không giống nhau.
Cân nặng chuẩn dành cho bé gái 1 tuổi ở mức 9,2kg. Đây là kết quả của quá trình nuôi dưỡng khoa học đảm bảo đầy đủ dưỡng chất. Trẻ chưa đạt được cân nặng này hoặc vượt quá cân nặng cho phép cũng là dấu hiệu đáng báo động mà cha mẹ cần điều chỉnh ngay để trẻ sớm cân bằng vóc dáng.
Cân nặng ứng với chiều cao giúp trẻ đạt được sự cân bằng về vóc dáng. Đây là điều kiện thuận lợi để trẻ phát triển tốt về chiều cao. Theo bảng chiều cao, cân nặng chuẩn WHO, bé trai 1 tuổi có mức chuẩn cân nặng ở mức 9,6kg. Hãy luôn theo dõi các chỉ số của con để kịp thời phát hiện vấn đề sức khỏe và có cách giải quyết sớm.
Duy trì cân nặng hợp lý để trẻ có điều kiện phát triển thể chất tối ưu
- Trẻ tự ngồi, bám vào vật cố định để đứng dậy.
- Trẻ học cách tập đi, có trẻ đã biết đi, có trẻ đang bập bẹ bước đi.
- Sử dụng ngón tay cái và ngón tay trỏ.
- Trẻ tự chuyển tư thế từ nằm sang ngồi hoặc ngược lại.
- Trẻ cũng có thể tự đứng lên và ngồi xuống cẩn thận.
- Trẻ biết đi sẽ hiếu động hơn, với lấy một thứ gì đó.
- Trẻ biết lắc đầu khi không muốn ăn hay làm thứ gì đó hoặc ngừng lại theo lời cha mẹ.
- Trẻ thích xô ngã đồ vật, tạo ra tiếng động bằng cách va đập đồ vật vào nhau.
- Trẻ bắt chước hành động của người khác như vỗ tay, vẫy tay chào hay tạm biệt, hôn gió, nhặt đồ vật...
- Trẻ nhận ra những bản nhạc quen thuộc, nhún nhảy theo điệu nhạc yêu thích.
- Trẻ diễn đạt nhu cầu của bản thân theo các cách cơ bản nhất, khóc khi lo lắng, sợ hãi.
- Trẻ đã biết phân biệt cha mẹ với những người khác.
- Một số trẻ tập nói trong khoảng thời gian 1 tuổi, nếu được hướng dẫn sớm thì trẻ có thể nói những từ cơ bản như: Ba, mẹ…
Trong 1 năm đầu tiên, trẻ chủ yếu bổ sung dinh dưỡng với sữa. Nếu cho con uống sữa mẹ, mẹ lưu ý đảm bảo chế độ ăn uống hằng ngày lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng để không ảnh hưởng đến chất lượng sữa. Nếu trẻ uống sữa ngoài, hãy đảm bảo thành phần sữa phù hợp với lứa tuổi của trẻ, trẻ dễ hấp thụ và tiêu hóa tốt.
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm thì mẹ chú ý hơn đến các loại vi khoáng chất cần bổ sung, những loại thực phẩm giàu dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi. Thức ăn dặm cho trẻ sẽ được xay nhuyễn, hoặc ép lấy nước. Rau củ, trái cây, bánh mì, sữa chua… là những loại thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất cho trẻ ở độ tuổi này. Món ăn không có nhiều đường, muối hoặc dầu mỡ.
Cha mẹ khuyến khích trẻ vận động nhiều hơn, thông qua các bài tập đi, bò, massage chân tay cho trẻ… Vận động nhẹ nhàng phù hợp với độ tuổi giúp trẻ rèn luyện xương khớp cứng cáp, sẵn sàng cho quá trình tăng trưởng chiều cao vượt trội trong 3 năm đầu tiên của cuộc đời.
Khuyến khích trẻ tập đi để rèn luyện xương khớp từ sớm
Trẻ 1 tuổi cần ngủ 14 - 15 tiếng/ngày, bao gồm cả giấc ngủ ngắn và giấc ngủ dài. Bạn nên dùng chăn hoặc các tấm chắn để ngăn bé không di chuyển quá nhiều trong lúc ngủ. Lưu ý không mặc đồ quá chật cho bé khi đi ngủ, chuẩn bị phòng ngủ thoáng, không ẩm thấp, không quá nóng hay quá lạnh.
Hãy khuyến khích trẻ cùng tham gia một số hoạt động để phát triển toàn diện cả về thể chất và trí não:
- Đọc sách cho trẻ mỗi tối trước khi đi ngủ, nội dung sách phù hợp, có màu sắc nổi bật sẽ thu hút trẻ hơn.
- Làm mẫu đọc tên đồ vật chính xác để trẻ ghi nhớ và bắt chước theo.
- Khuyến khích trẻ bắt chước theo nhịp điệu bài hát.
- Tập cho trẻ ngủ giấc dài hơn, đi ngủ đúng giờ mỗi ngày.
- Dạy trẻ hiểu về không gian và thời gian.
- Khuyến khích trẻ tương tác với người khác nhiều hơn, đặc biệt là cha mẹ.
- Cho trẻ ăn cơm/cháo cùng với cả gia đình để trẻ quen bữa.
- Không ép trẻ ăn mà sử dụng cách khác nhẹ nhàng hơn để trẻ chủ động ăn ở những lần tiếp theo.
- Chỉ cho trẻ biết những vật dụng nguy hiểm trong nhà cần tránh xa, như ổ điện, tay nắm cửa, bếp...
- Không để trẻ tiếp xúc với các loại thuốc, chất tẩy rửa, khói thuốc lá...
- Đồ chơi của bé có chất liệu an toàn, không sắc nhọn, hạn chế để trẻ cho đồ chơi vào miệng.
- Để dao kéo, phích nước nóng, vật nặng, vật sắc nhọn xa tầm tay trẻ.
- Có rào chắn ở cầu thang, tránh để trẻ tự do leo lên/xuống cầu thang.
- Cho trẻ phơi nắng mỗi ngày 10 - 15 phút ở khung giờ trước 10h sáng và sau 3h chiều để trẻ hấp thụ vitamin D cho da khỏe mạnh, cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, sẵn sàng tăng chiều cao thuận lợi.
- Cho trẻ đi bơi dạng hồ bơi mini cho trẻ sơ sinh để trẻ vận động dưới nước, tay chân khỏe khoắn hơn để dễ dàng phát triển xương, trẻ rèn luyện kỹ năng sống cần thiết.
Cho trẻ làm quen với bơi lội để trẻ cứng cáp hơn
3 năm đầu đời là giai đoạn “vàng” thứ hai sau thời kỳ bào thai để chiều cao của trẻ phát triển vượt trội. Đây là thời gian quan trọng đòi hỏi cha mẹ cần có kế hoạch nuôi dưỡng đảm bảo khoa học để con yêu đạt tốc độ tăng trưởng tối ưu. Đây là những năm tháng đầu đời trẻ cần được hướng dẫn, khuyến khích hoạt động nên bạn đừng quên chăm sóc con toàn diện để con phát triển cả về thể chất và não bộ nhé.
